Üzülmez giderken, sevdiğim Beşiktaş'ın da gittiğini hissediyorum, üzülüyorum. Herhalde -Allah korusun - Süleyman Seba'yı da kaybettiğimiz gün Beşiktaş formasını rafa kaldıracağım.

• Ihsanoglu secmeni olmasi beklenenler sandiga uzak kalsa da bu durum bölgede beklenen sonuclari degistiremedi. 
• Trakya nüfusunun az olmasindan ötürü sadece buradaki secmenin sandiga hücum etmesi genel sonucu degistiremezdi. 
• Erdogan da Trakya'da beklenen oyu alamadi. Kirklareli'nde oy arttirma gibi bir basaridan söz edilemese de Tekirdag da oy kaybi var. 
• Tekirdag da Demirtas oylarindaki artis dikkat etse de Demirtas'in da bu bölgede var olamadigini söylemek lazim.

• Erdogan'in Ihsanoglu'nu nispeten az bir farkla gectigi Istanbul ve Ankara
• Ihsanoglu'nun Erdogan'i nispeten az bir farkla gectigi Antalya ve Adana
• "CHP'nin kalesi" Izmir
• "Muhafazakar sagin kalesi" Konya
• AKP'nin daha rahat kazandigi Gaziantep ve Bursa
• AKP-BDP savasinin hissedildigi Sanliurfa ve Diyarbakir
• Tatilcilerin etkili olabilecegi Aydin ve Mugla

Buna ragmen, sandiga gitmeyenlerin sayisi dikkat cekici bir sekilde artti. Bunun nedenleri arasinda yazin oy veriliyor olmasi, anket sirketlerinin (bazen manipülatif bir sekilde) sonuc yayinlayip insanlarin motivasyonlarini yitirmelerini saglamasi, yerel secimlerde muhalefetin aldigi yenilgiden meydana gelen umutsuzluk ve de Ekmeleddin Ihsanoglu'nun secmeni sandiga götürememesi gibi etkenler öne sürüldü.

Güneydogu

Izmir'in antitezi Konya'da da iki büyük adayin oy kayiplari var. Erdogan'a oy veren AKP ve Saadet secmeninin bir kismi sandiga gitmemis. Sehirdeki ikinci büyük parti olan MHP'nin oylari genel iddialarin aksine AKP'ye kaymamis ve Ihsanoglu'na gitmis ama burada da bazi fireler var. Demirtas'in artisi, bu sehirdeki CHP secmeninden kaynaklaniyor olabilir. Eger öyle ise (ki sandiga gitmeyen sayisinin az oldugu bir sehir burasi) Ihsanoglu gibi muhafazakar bir adayin öne cikmasi Konya gibi muhafazakar bir sehirdeki CHP secmenine ters gelmis olabilir.

RAKAMLARLA OYNAMAK

Her seyi basitlestirip biraz oyun oynayalim diyorum.

Once isimizi zorlastiran rakamlari ortadan kaldiralim. Bu analizi zorlastiran uc tane veri var:

1. Daha kücük partilerin CB adaylarina nasil oy verdigini bilmiyoruz
2. 200,000 küsür yeni secmenin nasil oy verdigini bilmiyoruz
3. Gecen secimde gecersiz, bu secimde gecerli oy kullananlarin nasil oy verdigini bilmiyoruz.

Bu oylari isimizi kolaylastirmak adina diger adaylara ve boykotculara dagitalim. Bu dagitimi da bu kategorilere giden oy oranlarina göre yapalim. Yani bu arkadaslarin belli bir partiye yönelmeyip ortalama Türkiye secmeni gibi secim yaptigini düsünelim.

Elimizde söyle bir sey oluyor:

Degerler elbette yaklasik ama Ihsanoglu, alabilecegi 5 milyonluk bir oyu kaybetmis. Erdogan ise 1.7 milyonluk oyu alamamis. Bunun neredeyse 6 milyonu sandiga gitmemisken, 1 milyonu da Demirtas'a kaymis.

Demirtas'in bu oyu kimden caldiginin cok önemli yok bu tabloya göre. Bu oyun hepsi Ihsanoglu secmeninden gitmis olsa bile, bu oyu Ihsanoglu'na geri verdigimizde Erdogan'in %51'lik oy orani sabit kalirken Ihsanoglu ve Demirtas'in oy orani degisiyor. Hatta ve hatta, Demirtas'in Erdogan secmeninin de bir kisim oyunu aldigini düsünürsek, Demirtas'in adayliginin Erdogan'in daha da yüksek bir oy orani ile kazanmasinin önüne gectigini görebiliriz.

Diyelim küskün secmeninin en azindan bir kismini mutlu edecek dördüncü bir aday olsaydi. Mesela CHP'nin ulusalci kesimi de bir CB adayi sunsaydi ve 1,5 milyon kisinin oy vermesini saglasaydi ne olurdu?

Evet, belki bu ulusalci X adayimiz, Ihsanoglu'ndan ya da Erdogan'dan oy alamayacakti. Demirtas'in da altinda kalacakti. Ama en azindan bir kisim secmen "beni temsil eden aday yok" demeyip sandiga gidecekti. Daha fazla temsil eden aday ile daha fazla secmen sandiga gidecekti. Böylece, Erdogan'in aldigi oy, toplam oyun yarisindan daha az olacagi icin secim ikinci tura kalacakti.

Ya da MHP de kendi adayini cikarsa, Adana ya da daha kücük illerde MHP'den Erdogan'a oy kayamacakti. Küskün MHP secmeni sandiga gidecekti ve secim ikinci tura tasinacakti. Cati aday, daha önce bir cok kisinin de söyledigi gibi, kendiliginden olusacakti.

Evet, bu 1,5 milyon kisi Ekmeleddin Ihsanoglu'na direkt oy verseydi de secim ikinci tura kalirdi. Ancak bazi CHP milletvekillerinin de kabul ettigi gibi secmeni suclamak yerine, onlari neden mobilize edemeklerini sorgulamak daha mantikli bir hareket olacaktir. Iki turlu secim sisteminde, secmenin daha birinci turdan 3 adaya mahkum birakilmasi ana muhalefet icin fiyaskodur. Bu secimden önce de dillendirildi, elimizdeki rakamlarla da bu kanitlaniyor.

Peki Erdogan'in, Cumhurbaskani secilmeme ihtimali var miydi?

Neredeyse yoktu. Hali hazirda Erdogan'a verilen oylari kazanamadan iktidara gelmenin yolu CHP-MHP-HDP ittifakindan geciyor. Bu da gerceklesmeyecegine göre, Erdogan'in kazandigi oylari azaltmak gerekiyordu. Bunu nispeten Demirtas gerceklestirse de yeterli olamadi. 

Muhalefet ya bu bölgede Erdogan'in oylarini bölecek bir partinin ortaya cikmasini ve daha sonra kendileri ile koalisyon ortagi olmasini bekleyecek ya da bir sekilde oradaki oylarini arttiracak.